กระบอก

(เปลี่ยนทางจาก ทรงกระบอก)

ภาษาไทย

แก้ไข

การออกเสียง

แก้ไข
การแบ่งพยางค์กฺระ-บอก
การแผลงเป็น
อักษรโรมัน
ไพบูลย์พับบลิชชิงgrà-bɔ̀ɔk
ราชบัณฑิตยสภาkra-bok
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย)/kra˨˩.bɔːk̚˨˩/(สัมผัส)

รากศัพท์ 1

แก้ไข
 
ทรงกระบอก

รูปแบบอื่น

แก้ไข

คำนาม

แก้ไข

กระบอก

  1. ไม้ไผ่ที่ตัดเป็นท่อน
  2. ของอื่น ๆ ที่มีรูปคล้ายคลึงเช่นนั้น
    กระบอกปืน
    กระบอกตาม
  3. เสื้อชนิดหนึ่งในสมัยรัชกาลที่ 4 แขนยาว ช่วงตัวสั้นเสมอบั้นเอว แขนรัด ตัวรัด คอสูง เรียกว่า เสื้อกระบอก
  4. หุ่นชนิดหนึ่ง มีแต่ส่วนหัวและมือ 2 ข้าง ลำตัวทำด้วยไม้กระบอก มีผ้าเย็บเป็นถุงคลุม เวลาเชิดใช้มือสอดเข้าไปจับไม้กระบอกนั้นเชิด เรียกว่า หุ่นกระบอก
  5. (เรขาคณิต) รูปตันที่กำเนิดขึ้นจากการเขียนรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยใช้ด้านใดด้านหนึ่งเป็นแกนแล้วหมุนโดยรอบฐาน ปลายทั้ง 2 ข้างมีหน้าเป็นวงกลม เรียกว่า ทรงกระบอก หรือ รูปกระบอก
  6. (เรขาคณิต) ลักษณะได้แก่ รูปที่มีสัณฐานกลมยาวและตรงซึ่งมีส่วนสัดกลมเท่ากันตั้งแต่ต้นจนปลาย

คำลักษณนาม

แก้ไข

กระบอก

  1. ใช้กับของกลมยาวแต่กลวง
    ข้าวหลาม 3 กระบอก

รากศัพท์ 2

แก้ไข
 
ปลากระบอก

คำนาม

แก้ไข

กระบอก

  1. ชื่อปลาน้ำกร่อยและปลาทะเลหลายชนิด ในสกุล Liza, Valamugil, Oedalechilus และ Mugil วงศ์ Mugilidae ลำตัวค่อนข้างกลม ปากเล็ก มีครีบหลัง 2 ตอน เกล็ดใหญ่สีเงิน มีหลายชนิด ขนาดยาวได้ถึง 1 เมตร มีชื่อเรียกแตกต่างกัน เช่น กระบอกท่อนไต้ [ L. vaigiensi (Qnoy & Gaimard)] กระบอกดำ [ L. parsia (Hamilton-Buchanan)] กระบอกขาว [ V. seheli (Forsskål)], กระเมาะ หรือ ละเมาะ ก็เรียก สำหรับปลาขนาดเล็ก, ปักษ์ใต้เรียก หมก หรือ มก

รากศัพท์ 3

แก้ไข

ร่วมรากกับ ดอก

รูปแบบอื่น

แก้ไข

คำนาม

แก้ไข

กระบอก

  1. (โบราณ, ร้อยกรอง) ดอกไม้, กลีบดอกไม้
    กระบอกทิพย์ผกากวน กาเมศ กูเอย
    (นิ. นรินทร์)
    กว่ากลิ่นกระบอกบง- กชเกศเอาใจ
    (เสือโค)

รากศัพท์ 4

แก้ไข

คำนาม

แก้ไข

กระบอก

  1. ชื่อเพลงไทย อัตราชั้นเดียว สมัยอยุธยา มี 4 เพลง คือ เพลงกระบอก เพลงกระบอกเงิน เพลงกระบอกทอง และเพลงกระบอกนาก