ภาษาไทย

แก้ไข

การออกเสียง

แก้ไข

รากศัพท์ 1

แก้ไข

สืบทอดจากไทตะวันตกเฉียงใต้ดั้งเดิม *naːŋᴬ⁴, จากไทดั้งเดิม *naːŋᴬ, จากจีนเก่า (OC *naŋ, “หญิงสาว”)[1]; ร่วมเชื้อสายกับอีสาน นาง, ลาว ນາງ (นาง), คำเมือง ᨶᩣ᩠ᨦ (นาง), ไทลื้อ ᦓᦱᧂ (นาง), ไทดำ ꪙꪱꪉ (นาง), ไทใหญ่ ၼၢင်း (น๊าง), ไทใต้คง ᥘᥣᥒᥰ (ล๊าง) หรือ ᥢᥣᥒᥰ (น๊าง), อ่ายตน ꩫင် (นง์), อาหม 𑜃𑜂𑜫 (นง์); ร่วมเชื้อสายผ่านภาษาจีนเก่า: เขมรเก่า នាង (นาง), , , เขมร នាង (นาง), เวียดนาม nàng (หนั่ง), พม่า နန်း (นน์:)

คำนาม

แก้ไข

นาง

  1. ผู้หญิง, คำประกอบเพื่อแสดงว่าเป็นเพศหญิง
    คำพ้องความ: เนียง, แน่ง, นง
    นางฟ้า
    นางบำเรอ
    นางละคร
    นางพระกำนัล
  2. (กฎหมาย, เฉพาะไทย) คำนำหน้าชื่อหญิงซึ่งจดทะเบียนสมรส แต่หญิงซึ่งจดทะเบียนสมรสแล้วจะใช้คำนำหน้าชื่อว่า นางสาว ต่อไปก็ได้
  3. (โบราณ) คำนำหน้าชื่อภรรยาที่เรียกตามราชทินนามของสามีที่มีบรรดาศักดิ์ต่ำกว่าพระยาลงมา
    นางมหาเทพกษัตรสมุห
    (บรรเลง สาคริก)
  4. (ภาษาปาก) คำเรียกหรือคำนำหน้าชื่อหญิงที่มีพฤติกรรมไม่ดีหรือน่ารังเกียจเป็นต้น (หรือใช้คำว่า นัง)
    นางแพศยา
  5. (ล้าสมัย) คำเรียกสัตว์ตัวเมียโดยสุภาพ
    นางช้าง
    นางม้า
  6. ใช้แทนคำว่า อี ที่เป็นพยางค์ต้นของบางคำเพื่อความสุภาพ
    หอยนางรม (หอยอีรม)
    นกนางแอ่น (นกอีแอ่น)
    ตุ่มนางเลิ้ง (ตุ่มอีเลิ้ง, ตุ่มอีเฬิง)

คำวิสามานยนาม

แก้ไข

นาง

  1. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์เรวดี มี 16 ดวง เห็นเป็นรูปผู้หญิงท้อง, ดาวปลาตะเพียน ก็เรียก

คำลักษณนาม

แก้ไข

นาง

  1. ใช้กับผู้หญิง

คำสรรพนาม

แก้ไข

นาง

  1. คำแทนผู้หญิง
    ฤๅษีไปป่า นางก็ร้อยพวงมาลัย นางร้อยแล้วเอย นางแก้วก็พิษฐานไป
  2. (ภาษาปาก, ขำขัน) คำใช้แทนคนทุกเพศทุกวัย บางทีก็ใช้แทนสัตว์ด้วย

รากศัพท์ 2

แก้ไข

คำนาม

แก้ไข

นาง

  1. คำนำหน้าชื่อเพลงไทยบางพวก
    นางครวญ
    นางนาค
    นางนก

รากศัพท์ 3

แก้ไข

คำนาม

แก้ไข

นาง (คำลักษณนาม ตัว)

  1. (ปลา~) แดง

อ้างอิง

แก้ไข
  1. Pittayaporn, Pittayawat (2014), chapter Layers of Chinese Loanwords in Proto-Southwestern Tai as Evidence for the Dating of the Spread of Southwestern Tai, in MANUSYA: Journal of Humanities, volume 20 (special issue), Bangkok: Chulalongkorn University, ISSN 0859-9920, pages 47–68.