แล
ภาษาไทย
แก้ไขการออกเสียง
แก้ไข| การแบ่งพยางค์ | แล | |
| การแผลงเป็น อักษรโรมัน | ไพบูลย์พับบลิชชิง | lɛɛ |
| ราชบัณฑิตยสภา | lae | |
| (มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย) | /lɛː˧/(สัมผัส) | |
รากศัพท์ 1
แก้ไขร่วมเชื้อสายกับภาษาปักษ์ใต้ แล, ภาษาอีสาน แล, ภาษาลาว ແລ (แล), ภาษาคำเมือง ᩃᩯ (แล), ภาษาเขิน ᩃᩯ (แล), ภาษาไทลื้อ ᦶᦟ (แล), ภาษาไทดำ ꪵꪩ (แล), ภาษาอาหม 𑜎𑜦𑜧 (เล), ภาษาจ้วง lez (แล, “มอง, ดู”)
คำกริยา
แก้ไขแล (คำอาการนาม การแล)
- (สกรรม) ดู, มอง
- สองตาก็ไม่อยากแล
- เหลียวซ้ายแลขวา
- ทอดตาดูเพื่อให้รู้ให้เห็น, มักใช้เข้าคู่กับคำ ดู หรือ เห็น เป็น แลดู แลเห็น
คำสืบทอด
แก้ไข- → เขมร: លែ (แล)
รากศัพท์ 2
แก้ไขคำกริยาวิเศษณ์
แก้ไขแล
คำอนุภาค
แก้ไขแล
- ทีเดียว, ฉะนี้, (มักใช้ในที่สุดประโยคหรือข้อความ หรือคำลงท้ายคำประพันธ์)
- ยมพะบาลจับผู้หญิงผู้ชายจำให้ขึ้นจำให้ลงหากันดั่งนั้นหลายคาบหลายคราลำบากนักหนาแล(ไตรภูมิ)
- ห่อนข้าคืนสม แม่แล ฯ(เตลงพ่าย)
รากศัพท์ 3
แก้ไขร่วมเชื้อสายกับภาษาลาว ແລະ (และ), ภาษาไทลื้อ ᧞ (แหฺล), ภาษาไทใหญ่ လႄႈ (แล้), ภาษาอาหม 𑜎𑜦𑜧 (เล)
คำสันธาน
แก้ไขแล
- รูปที่เลิกใช้ของ และ
- ให้ประกาศแก่พระราชวงศานุวงศ์แลข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยฝ่ายหน้าฝ่ายในแลราษฎรในกรุงแลหัวเมืองให้ทราบทั่วกัน(ประกาศ ร. 4)
- ฝูงเทพยดาถือค้อนแลตระบองเทียรย่อมแก้วมณีรัตนะเป็นบริวาร(ไตรภูมิ)
ภาษากะเหรี่ยงโปเหนือ
แก้ไขการออกเสียง
แก้ไข- (อมก๋อย) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย): /lɛ/
คำนาม
แก้ไขแล
ภาษาปักษ์ใต้
แก้ไขการออกเสียง
แก้ไข- สัทอักษรสากล(คำอธิบาย): /lɛː˧˨/
- เทียบเสียงภาษาไทยโดยประมาณ: แล่
คำกริยา
แก้ไขแล (คำอาการนาม ก่านแล)
คำพ้องความ
แก้ไขอ้างอิง
แก้ไข- “แล” ใน Central Southern Thai Dictionary (Kaewkhao, Uthai และ Kiatboonyarit, Tawan: ประเทศไทย: US Peace Corps 1986), หน้าที่ 10