ตื่น

ดูเพิ่ม: ตน, ตัน, ตั๊น, ตีน, ตื้น, ตุน, ตุ่น, ตุ๋น, ตูน, ตฺีน, และ ต้น

ภาษาไทย

รากศัพท์

สืบทอดจากไทดั้งเดิม *k.tɯːnᴮ; ร่วมเชื้อสายกับอีสาน ตื่น, ลาว ຕື່ນ (ตื่น), คำเมือง ᨲᩨ᩠᩵ᨶ (ตื‍่น), เขิน ᨲᩨ᩠᩵ᨶ (ตื‍่น), ไทลื้อ ᦎᦹᧃᧈ (ตื่น), ไทดำ ꪔꪳ꪿ꪙ (ตึ่น), ไทขาว ꪔꪳꪙꫀ, ไทใหญ่ တိုၼ်ႇ (ตึ่น), อาหม 𑜄𑜢𑜤𑜃𑜫 (ตึน์), จ้วงแบบจั่วเจียง dwnq, จ้วง dinq

การออกเสียง

การแบ่งพยางค์		ตื่น
การแผลงเป็น อักษรโรมัน	ไพบูลย์พับบลิชชิง	dtʉ̀ʉn
	ราชบัณฑิตยสภา	tuen
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย)		/tɯːn˨˩/(สัมผัส)

คำกริยา

ตื่น (คำอาการนาม การตื่น)

1. ฟื้นจากหลับ

   ตื่นนอน

2. ไม่หลับ

   ตื่นอยู่

3. แสดงอาการผิดปรกติเพราะตกใจ ดีใจ หรือแปลกใจ เป็นต้น

   วัวตื่น

   ควายตื่น

   ตื่นเวที

   ตื่นยศ

   ตื่นไฟ

4. รู้สิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง ในคำว่า พระพุทธเจ้าเป็นผู้ตื่นแล้ว
5. โดยปริยายหมายความว่า รู้เท่าทัน, รู้ตัวขึ้น

คำแปลภาษาอื่น

ฟื้นจากหลับ

• ไทใหญ่: တိုၼ်ႇ (shn) (ตึ่น)
• ฝรั่งเศส: se réveiller (fr) (เซอเรเวเย)
• เยอรมัน: aufwachen (de)
• ลาว: ຕື່ນ (lo) (ตื่น)
• อังกฤษ: wake up (en) (เวคอัป)

ภาษาคำเมือง

การออกเสียง

• (เชียงใหม่) สัทอักษรสากล^{(คำอธิบาย)}: /tɯːn˨˩/

คำกริยา

ตื่น (คำอาการนาม ก๋ารตื่น หรือ ก๋านตื่น)

1. (อกรรม) รูปแบบอื่นของ ᨲᩨ᩠᩵ᨶ (ตื‍่น)