คุณ
ภาษาไทย
แก้ไขรากศัพท์
แก้ไขยืมมาจากภาษาสันสกฤต गुण (คุณ, “คุณภาพ, คุณธรรม, คุณความดี”) หรือภาษาบาลี คุณ (“เส้น, สาย; ส่วนประกอบ; คุณภาพ, ผลประโยชน์, คุณความดี”); ร่วมเชื้อสายกับภาษาลาว ຄຸນ (คุน), ภาษาไทลื้อ ᦅᦳᧃ (คุน)
การออกเสียง
แก้ไขการแบ่งพยางค์ | คุน | [เสียงสมาส] คุน-นะ- | |
การแผลงเป็น อักษรโรมัน | ไพบูลย์พับบลิชชิง | kun | kun-ná- |
ราชบัณฑิตยสภา | khun | khun-na- | |
(มาตรฐาน) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย) | /kʰun˧/(สัมผัส) | /kʰun˧.na˦˥./ | |
ไฟล์เสียง |
คำอนุภาค
แก้ไขคุณ
- (สุภาพ) คำที่ใช้เรียกนำหน้าบุคคลเพื่อแสดงความยกย่อง เช่น คุณพ่อ คุณแม่ คุณสมร
- (สุภาพ) คำที่ใช้เรียกราชนิกูลชั้นหม่อมหลวงอย่างลำลอง
- (สุภาพ) คำนำหน้าชื่อสตรีที่ยังไม่ได้สมรสและได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตั้งแต่ชั้นจตุตถจุลจอมเกล้าถึงชั้นทุติยจุลจอมเกล้า
- (สุภาพ) คำนำหน้าชื่อสตรีที่ยังไม่ได้สมรสและได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายในชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษขึ้นไป
- (สุภาพ) คำที่ใช้เรียกนำหน้าบุคคลเพื่อให้เกียรติ
คำนาม
แก้ไขคุณ
- ความดีที่มีประจำอยู่ในสิ่งนั้น ๆ
- ความเกื้อกูล เช่น รู้คุณ
- (ไวยากรณ์) คำแต่งชื่อ
- อาถรรพณ์ คือ พิธีทำร้ายต่ออมิตร โดยเสกสิ่งใดสิ่งหนึ่งเข้าในตัว หรือฝังรูปฝังรอย เรียกกันว่า กระทำคุณ, ผู้ถูกกระทำ เรียกว่า ถูกคุณ, คุณไสย ก็ว่า
คำสรรพนาม
แก้ไขคุณ
- (สุภาพ) เป็นสรรพนามบุรุษที่ 2 ใช้แทนผู้ที่เราพูดด้วย
- (สุภาพ) เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 ใช้แทนผู้ที่เราพูดถึงด้วยความสุภาพ, คุณท่าน ก็ว่า
คำพ้องความ
แก้ไข- (สรรพนามบุรุษที่ 2): ดูที่ อรรถาภิธาน:มึง