ดัชนี:ภาษามอญ/ဓ

က, ခ, ဂ, ဃ, ၚ, စ, ဆ, ဇ, ၛ, ည, ဋ, ဌ, ဍ, ဎ, ဏ, တ, ထ, ဒ, ဓ, န, ပ, ဖ, ဗ, ဘ, မ, ယ, ရ, လ, ဝ, သ, ဟ, ၜ, ၝ, အ

ဓ

ဓ (ธ) [แทฺ.]พยัญชนะตัวที่19ของมอญ.
ဓဂြ (ธคฺร) [แทฺ.แกฺฺร.]ก.แผ่(กิ่งก้าน),ปรก.
ဓဂြာ (ธคฺรา) ดู သဂြာ
ဓဂါ (ธคา) [แทฺ.แกฺ-า]น.ต้นบานบุรี.
ဓဂါတ် (ธคาต์) [แทฺ.กฺาด]ว.เกรียน,โกร๋น,เหี้ยน,เตียน.
ဓဂိတ် (ธคิต์) [แทฺ.กิฺด]น.เรือด.
ဓဂဳ (ธคี) ดู ဂဂဳ
ဓဂုက် (ธคุก์) [แทฺ.เกิฺก]น.งูน้ำเค็มชนิดหนึ่ง ไม่มีพิษ กินปลาเป็นอาหาร.
ဓဂုတ် (ธคุต์) [แทฺ.กฺุด]ก.ต่อรอง.
ဓဂိုန် (ธคิุน์) [แทฺ.เกิฺน] 1.น.เดือนแปดทางจันทรคติ. 2.ก.สมาทาน เช่น สมาทานศีล.
ဓဂဵု (ธเคอ̂) ดู ဒဂဵု
ဓစုက် (ธจุก์) [แทฺ.เจิก] 1.ก.จุด(ไฟ),ทำให้สองสิ่งกระทบกัน. 2.น.เสี้ยน.
ဓစုန် (ธจุน์) [แทฺ.จุน]น.ไม้สักเท้า,ไม้เท้า.
ဓဇက် (ธชก์) [แทฺ.แจฺก]ก.ลาก,ฉุด.
ဓဇက်ဇိုၚ်မွဲ (ธชก์ชิุง์มฺวัว) [แทฺ.แจฺกจิฺางมัฺว]น.สระ อุ.
ဓဇက်ဇိုၚ်ၜာ (ธชก์ชิุง์บา) [แทฺ.แจฺกจิฺางบา]น.สระ อู.
ဓဇန် (ธชน์) [แทฺ.จฺอน]ว.อำมหิต,โหดเหี้ยม.
ဓဇိပ် (ธชิป์) [แทฺ.จิฺบ]น.หญ้าแพรก.
ဓဇီ (ธชิํ) [แทฺ.จิฺม]ก.สับ.
ဓဇူ (ธชู) [แทฺ.จฺู]ก.รั่ว เช่น หลังคารั่ว,ร่วง เช่น น้ำตาร่วง.
ဓဇေၚ် (ธเชง์) [แทฺ.เจีฺยง]น.กล้วยไม้ป่าชนิดมีกลิ่นหอม.
ဓဇဲ (ธชัว) [แทฺ.จัฺว]น.ช่างไม้.
ဓဇိုတ်ဇိုၚ် (ธชิุต์ชิุง์) [แทฺ.เจิฺดจิฺาง]น.ที่เช็ดเท้า.
ဓဇိုဟ် (ธชิุห์) [แทฺ.เจฺอ.ฮ]น.บวบหอม.
ဓည (ธญ) [แทฺ.แญฺ.]ก.เกรง,ขาม.
ဓညန် (ธญน์) [แทฺ.ญฺอน]ก.คำราม,ทำหน้าขมึงทึง แสดงอาการไม่พอใจ.
ဓညိက် (ธญิก์) [แทฺ.เญฺิจ]ก.ขยี้,ทำให้ยุ่ง.
ဓညိက်က္ဍိုပ် (ธญิก์กฺฑิุป์) [แทฺ.เญฺิจกะดาบ]ก.ทำให้ผมยุ่ง,ขยี้ผม.
ဓညော် (ธโญ์) [แทฺ.โญฺก]ก.ผงก,สัปหงก.
ဓညံက် (ธญํก์) [แทฺ.ญฺอก]ก.ผงก เช่น ผงกหัว,หักพับ เช่น หักก้านกล้วยทำเป็นม้าก้านกล้วย.
ဓဒု (ธทุ) [แทฺ.ตฺุ]ก.ทุบ.
ဓဒုၚ် (ธทุง์) [แทฺ.เติฺง]น.แหลม,แผ่นดินที่ยื่นออกไปในน้ำ.
ဓဒိုက် (ธทิุก์) ดู ဒဒိုက်
ဓန (ธน) [แทฺ.แนฺ.]น.ทรัพย์สิน,เงินทอง.
ဓနက် (ธนก์) [แทฺ.แนฺก]น.เขต,แดน.
ဓနိက် (ธนิก์) [แทฺ.เนิฺจ]น.ม่าน,ฉาก.
ဓနီ (ธนิํ) [แทฺ.นิฺม]น.คอน(ไก่,นก). 2.น.ลูกตุ้มตาชั่ง.
ဓနီပူ (ธนิํปู) [แทฺ.นิฺมเปา]น.ต้นส้มกุ้ง,ราชดัด(สมุนไพร).
ဓနဳ (ธนี) [แทฺ.นีฺ]น.ผู้มั่งคั่ง,ผู้มีทรัพย์.
ဓနု (ธนุ) [แทฺ.นฺุ]น.ธนู,ลูกศร.
ဓနေဟ် (ธเนห์) [แทฺ.เนฺ.ฮ]น.ส้นเท้า.
ဓနေံ (ธเนํ) [แทฺ.เนฺ.]น.ลูกสะบ้า.
ဓနဴ (ธเนา) [แทฺ.แนฺ-า] 1.น.นายผี,นายยักษ์. 2.น.อสุรกาย.
ဓဗ (ธพ) [แทฺ.แปฺ.]ก.พบ,เจอ,เห็น.
ဓဗြ (ธพฺร) [แทฺ.แปฺฺร.] 1.น.ตะกอน,กาก. 2.ว.ขรุขระ.
ဓဗြိုက် (ธพฺริุก์) [แทฺ.ปฺฺริาก] 1.ก.ดก,สะพรั่ง. 2.ว.ยาวรุงรัง.
ဓဗါန် (ธพาน์) [แทฺ.ปฺาน]น.ถนนก่อด้วยอิฐ.
ဓဗိုၚ် (ธพิุง์) [แทฺ.ปิฺาง]ก.โค่น.
ဓဗိုန် (ธพิุน์) [แทฺ.เปิฺน]น.ตะโพน.
ဓမြိၚ်ကမြဴ (ธมฺริง์กมฺเรา) [ทฺอมเมิฺญกอมราว]ว.ดังก้อง,กังวาล.
ဓမက် (ธมก์) [แทฺ.แมฺก]ก.หยอก,กระเซ้า.
ဓမၚ် (ธมง์) [แทฺ.แมฺง]น.ขื่อ.
ဓမၚ်ယန် (ธมง์ยน์) [แทฺ.แมฺงยฺอน]น.กี่ทอผ้า.
ဓမာ (ธมา) ดู ဒမာ
ဓမာတ် (ธมาต์) ดู ဒမာတ်
ဓမာန် (ธมาน์) [แทฺ.มฺาน]น.ลูกเขย.
ဓမာနူ (ธมานู) ดู ဒမာနူ
ဓမုၚ် (ธมุง์) ดู ဒမုၚ်
ဓမုၚ်ဍာ် (ธมุง์ฑา์) [แทฺ.เมิฺงดาจ]น.เครื่องสูบน้ำ,ระหัดวิดน้ำ.
ဓမုၚ်ယန် (ธมุง์ยน์) [แทฺ.เมิฺงยฺอน]น.หูก.
ဓယှ် (ธยฺห์) ดู ဒယှ်
ဓယူ (ธยู) [แทฺ.ยฺู]น.พาไล,ระเบียง.
ဓယိုန် (ธยิุน์) ดู ဒယိုန်
ဓယီု (ธยิํุ) [แทฺ.เยิฺม]ว. (ลอย)ผลุบโผล่.
ဓရာ (ธรา) ดู ဒရာ
ဓရဳ (ธรี) ดู ဒရဳ
ဓရေဲ (ธเรัว) [แทฺ.เรีฺย]น.มะไฟ.
ဓရံၚ် (ธรํง์) [แทฺ.รฺอง]น.กระโดง(ปลา),ครีบหลัง(ปลา).
ဓရိုက် (ธริุก์) [แทฺ.รฺิาก]ก.เขย่า,สั่น.
ဓရီု (ธริํุ) [แทฺ.เริฺม]ก.ชุมนุม,ประชุม.
ဓလာဲ (ธลาย) ดู ဒလာဲ
ဓလိၚ် (ธลิง์) ดู ဒလိၚ်
ဓလုၚ် (ธลุง์) [แทฺ.เลิฺง]ก.โยง,พาด.
ဓလုၚ်တုတ် (ธลุง์ตุต์) [แทฺ.เลิฺงตุด]ก.ค้นหูก.
ဓလူ (ธลู) [แทฺ.ลฺู]ก.ยื่น,ส่ง.
ဓလေတ် (ธเลต์) [แทฺ.เลฺด]ก.เลี่ยง,หลีก,หลบหลีก.
ဓလံက်ခွာဲ (ธลํก์ขฺวาย) [แทฺ.ลฺอกคฺวาย]ว.สูง ๆ ต่ำ ๆ,ลุ่ม ๆ ดอน ๆ.
ဓလဵု (ธเลอ̂) [แทฺ.เลฺอ]ว.หยาบโลน,หยาบช้า.
ဓလဵုထနံၚ် (ธเลอ̂ถนํง์) [แทฺ.เลฺอทะนอง]ว.หยาบโลน,หยาบช้า.
ဓလိုဟ် (ธลิุห์) [แทฺ.ลอ.ฮ]ว.ทะลึ่ง.
ဓဝါဲ (ธวาย) [แทฺ.วฺาย]น.ทวาย(ชาว,เมือง).
ဓဝိၚ် (ธวิง์) [แทฺ.เวิฺญ]น.ความเป็นห่วง,ความวิตก.
ဓဝုဲ (ธวุย) [แทฺ.วฺุย]ก.ห้อยโหน,ไกว,แกว่ง.
ဓဝုဲလဟုဲ (ธวุยลหุย) [แทฺ.วฺุยแลฺ.ฮุย]ก.ห้อยโหน,แกว่งไกว.
ဓတ် (ธต์) [ทฺอด]น.พละกำลัง,แรง.
ဓတ်ချေဟ် (ธต์ขฺเยห์) [ทฺอดเคฺย.ฮ.]น.แรงม้า.
ဓမ္မ (ธมฺม) [ทฺอมแมฺ.]น.ธรรม.
ဓမ္မကထိုက် (ธมฺมกถิุก์) [ทฺอมแมฺ.กะทิาก]น.พระธรรมกถึก.
ဓမ္မစက် (ธมฺมจก์) [ทฺอมแมฺ.จัก]น.พระธรรมจักร.
ဓမ္မတာ (ธมฺมตา) [ทฺอมแมฺ.ตา]ว.ธรรมดา,ปกติ,สามัญ.
ဓမ္မသၚ်္ဃနဳ (ธมฺมสง์ฺฆนี) [ทฺอมแมฺ.ซังแคฺ.นีฺ]น.พระธรรมสังฆนี(ชื่อคัมภีร์พระอภิธรรม).
ဓမ္မသာတ် (ธมฺมสาต์) [ทฺอมแมฺ.ซาด]น.พระธรรมศาสตร์,คัมภีร์กฎหมายมอญโบราณ.
ဓမ္မက္ခန် (ธมฺมกฺขน์) [ทฺอมแมฺกคอน]น.ธรรมขันธ์.
ဓမြိပ် (ธมฺริป์) [ทฺอมริฺบ] 1.น.แนว,แถว. 2.ว.สุด(สายตา),ตลอด(แนว).
ဓမြိပ်မတ် (ธมฺริป์มต์) [แทฺ.ริฺบมฺอด]ว.ชั่วสายตา,สุดสายตา.
ဓမၠ (ธมฺล) [ทฺอมแลฺ.]น.โจร.
ဓမ်သဳ (ธม์สี) [ทฺอมซอย]ก.ทำให้พินาศ,ทำลาย.
ဓဝ် (ธว์) [ทฺอ] 1.ว.ตรง,เที่ยง. 2.น.ธรรม.
ဓဝ်ကဵု (ธว์เกอ̂) [ทฺอกอ]บุพ.ตรงกับ,ตรงต่อ.
ဓဝ်စမတ် (ธว์จมต์) [ทฺอจะมอด]น.ความซื่อสัตย์.
ဓဝ်တလန် (ธว์ตลน์) [ทฺอจะลอน]น.ความไม่ซื่อ,ความกลับกลาย.
ဓဝ်ဓဝ် (ธว์ธว์) [ทฺอทฺอ]ว.ตรง ๆ,ซื่อ ๆ.
ဓဝ်ယာ (ธว์ยา) [ทฺอแยฺ-า]ว.ซื่อตรง,ยุติธรรม.
ဓာတ် (ธาต์) [ทฺาด]น.ธาตุ.
ဓါတ်ကျာ် (ธาต์กฺยา์) [ทฺาดกฺยาจ]น.พระบรมธาตุ.
ဓာတ်ပန် (ธาต์ปน์) [ทฺาดปอน]น.ธาตุสี่(ดิน น้ำ ไฟ ลม).
ဓာတ်လီု (ธาต์ลิํุ) [ทฺาดเลิฺม]ก.ธาตุไม่ปรกติ,ท้องเสีย ท้องร่วง.
ဓာတုဂထာ (ธาตุคถา) [แทฺ-าเตา.แกฺ.ทา]น.ธาตุกถา,ชื่อคัมภีร์พระอภิธรรม.
ဓါပ် (ธาป์) [ทฺาบ]น.กลองยาว.
ဓိကဵု (ธิเกอ̂) [ทฺิกอ]น.อธิกรณ์,กรณีพิพาท.
ဓိတာန် (ธิตาน์) [ทิฺตาน]น.ต้นมะรุมป่า,ต้นจามจุรี.
ဓိထာန် (ธิถาน์) [ทฺิทาน]น.อธิษฐาน
ဓိဝါန် (ธิวาน์) [ทฺิวฺาน]น.บริเวณที่กว้าง,ป่ารก.
ဓိဝိုဟ် (ธิวิุห์) [ทฺิเวฺอ.ฮ]น.ว่านเปราะป่า.
ဓုၚ် (ธุง์) [เทฺิง]น.ผีป่า,ผีพราย,ผีที่ประจำอยู่ที่ต่าง ๆ.
ဓုတၚ် (ธุตง์) [ทฺุตัง]น.ธุดงค์.
ဓုပ် (ธุป์) [ทฺุบ] 1.น.ธูป. 2.น.ขันครู. 3.ลน.ซอง,กล่อง,ห่อ.
ဓုပ်သ္ဍဴ (ธุป์สฺเฑา) [ทฺุบซะดาว]น.ธูปเทียน.
ဓုလဳ (ธุลี) [ทฺุลีฺ]น.ธุลี,ละออง,ผง.
ဓံၚ်သဳ (ธํง์สี) [ทฺองซอย]ก.ทำให้พินาศ,ทำลาย,.
ဓီု (ธิํุ) [เทิฺม]ว.ทึบ,เขลา.
ဓီုၜီု (ธิํุบิํุ) [เทฺิมบาม]ว.โง่ขลาด,เฉื่อยชา.