novus
ภาษาละติน
แก้ไขรากศัพท์
แก้ไขสืบทอดจากอิตาลิกดั้งเดิม *nowos, จากอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม *néwos. ร่วมเชื้อสายกับอังกฤษเก่า nīwe (ภาษาอังกฤษ new), ภาษากรีกโบราณ νέος (néos), สลาวิกดั้งเดิม *novъ, และภาษาสันสกฤต नव (náva)
การออกเสียง
แก้ไข- (คลาสสิก) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย): /ˈno.u̯us/, [ˈnou̯ʊs̠]
- (คริสตจักร) สัทอักษรสากล(คำอธิบาย): /ˈno.vus/, [ˈnɔːvus]
เสียง (Classical): ระยะเวลา: 2 seconds (file)
คำคุณศัพท์
แก้ไขnovus (หญิง nova, กลาง novum, ขั้นกว่า novior, ขั้นสุด novissimus, กริยาวิเศษณ์ novē หรือ noviter); คำคุณศัพท์การผันที่หนึ่ง/สอง
การผันรูป
แก้ไขคำคุณศัพท์การผันที่หนึ่ง/สอง
จำนวน | เอกพจน์ | พหูพจน์ | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
การก / เพศ | ชาย | หญิง | กลาง | ชาย | หญิง | กลาง | |
กรรตุการก | novus | nova | novum | novī | novae | nova | |
สัมพันธการก | novī | novae | novī | novōrum | novārum | novōrum | |
สัมปทานการก | novō | novō | novīs | ||||
กรรมการก | novum | novam | novum | novōs | novās | nova | |
อปาทานการก | novō | novā | novō | novīs | |||
สัมโพธนการก | nove | nova | novum | novī | novae | nova |
ลูกคำ
แก้ไข- dēnuō
- novē
- novellus
- novitās
- novō
- renovō
- novae tabernae or Novae (the new shops—many money-changer shops in the Forum burned down, and those built on their sites were called Novae, shops that remained standing Veteres (vide vetus))
- sub Novīs
- novae tabulae (new account-books, the making of which cancelled old debts)
- (trope) beneficiorum novae tabulae (forgetfulness of benefits)
- Novum Testāmentum
- novus homō or homō novus (the first of his family who obtained a curule office, a man newly ennobled, an upstart)
- nova nupta (a bride)
- novae rēs (new things, novelties)
- nūntius
คำสืบทอด
แก้ไข- Aromanian: nãu, nou
- อัสตูเรียส: nuevu, ñuevu
- กาตาลา: nou
- คอร์ซิกา: novu
- แดลเมเชีย: nuf
- เอซเตรมาดูรา: nuevu
- ฟร็องโก-พรอว็องส์: nôf, nouveu
- ฝรั่งเศส: neuf, nouveau
- ฟรียูลี: gnûf, gnûv
- กาลิเซีย: novo
- ครีโอลกินี-บิสเซา: nobu, novu
- Istriot: nuo
- อิตาลี: novo, nuovo
- ครีโอลกาบูเวร์ดี: nobu
- นอร์มัน: neu, neuf
- ลาดิน: nuef
- ลาดิโน: muevo, מואיבﬞו
- มีรังดา: nuobo
- นาโปลี: nuovo
- อุตซิตา: nòu, nau
- ปาเปียเมนตู: nobo
- โปรตุเกส: novo
- โรมาเนีย: nou
- โรมานช์: nov, niev, nouv
- ซาร์ดิเนีย: nobu, nou, novu
- ซิซิลี: novu, nova
- สเปน: nuevo
- เวเนโต: novo, nóvo
- วัลลูน: noû
อ้างอิง
แก้ไข- “novus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- “novus”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- novus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette
- Carl Meißner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.
- to enter on a new method: novam rationem ingredi
- a parvenu (a man no member of whose family has held curule office): homo novus
- a demagogue, agitator: plebis dux, vulgi turbator, civis turbulentus, civis rerum novarum cupidus
- revolutionists: homines seditiosi, turbulenti or novarum rerum cupidi
- to hold revolutionary opinions: novarum rerum cupidum esse
- (ambiguous) to introduce a new word into the Latin language: inducere novum verbum in latinam linguam
- (ambiguous) to hold revolutionary opinions: novis rebus studere
- to enter on a new method: novam rationem ingredi