太陽

ภาษาจีน

		too (much); very; extremely too (much); very; extremely; highest; greatest	positive (electric.); sun; male
ตัวเต็ม (太陽)		太	陽
ตัวย่อ (太阳)		太	阳

太陽

การออกเสียง

• จีนกลาง

  (มาตรฐาน)

  (พินอิน): tàiyáng

  (จู้อิน): ㄊㄞˋ ㄧㄤˊ

  (ดุงกาน, ซีริลลิก): тэён (แทีออ̂น, III-I)

• กวางตุ้ง (ยฺหวืดเพ็ง): taai³ joeng⁴
• กั้น (วิกิพจนานุกรม): tai³ iong
• แคะ (Sixian, PFS): thai-yòng
• จิ้น (วิกิพจนานุกรม): tai³ ion^1-2
• หมิ่นเหนือ (KCR): tuo̿i-iô̤ng
• หมิ่นตะวันออก (ปั้งอั๋วเส): tái-iòng
• หมิ่นใต้

  (ฮกเกี้ยน, เปะอั่วจี): thài-iông / thài-iâng

  (แต้จิ๋ว, เพ็งอิม): tai³ iang⁵

• อู๋ (วิกิพจนานุกรม): tha hhian (T2)

---

• จีนกลาง
  • (จีนมาตรฐาน)⁺
    • พินอิน: tàiyáng → tàiyang (toneless final syllable variant)
    • จู้อิน: ㄊㄞˋ ㄧㄤˊ → ㄊㄞˋ ˙ㄧㄤ (toneless final syllable variant)
    • ทงย่งพินอิน: tàiyång
    • เวด-ไจลส์: tʻai⁴-yang⁵
    • เยล: tài-yang
    • กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ: tay.yang
    • พัลลาดีอุส: тайян (tajjan)
    • IPA จีนวิทยา^{(คำอธิบาย)}: /tʰaɪ̯⁵¹ jɑŋ³⁵/ → /tʰaɪ̯⁵¹ jɑŋ¹/
      
  • (จีนมาตรฐาน, erhua-ed)⁺
    • พินอิน: tàiyángr → tàiyangr (toneless final syllable variant)
    • จู้อิน: ㄊㄞˋ ㄧㄤˊㄦ → ㄊㄞˋ ˙ㄧㄤㄦ (toneless final syllable variant)
    • ทงย่งพินอิน: tàiyångr
    • เวด-ไจลส์: tʻai⁴-yangrh⁵
    • เยล: tài-yangr
    • กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ: tay.yangl
    • พัลลาดีอุส: тайянр (tajjanr)
    • IPA จีนวิทยา^{(คำอธิบาย)}: /tʰaɪ̯⁵¹ jɑ̃ɻ³⁵/ → /tʰaɪ̯⁵¹ jɑ̃ɻ¹/

หมายเหตุ: the sense "greater yang" has pronunciation tàiyáng only.

• • (ดุงกาน)
    • ซีริลลิก: тэён (แทีออ̂น, III-I)
    • สัทอักษรสากล ^{(คำอธิบาย)}: /tʰɛ⁴⁴ iɑŋ²⁴/

    (Note: Dungan pronunciation is currently experimental and may be inaccurate.)

• กวางตุ้ง
  • (กวางตุ้งมาตรฐาน, กวางเจา)⁺
    • ยฺหวืดเพ็ง: taai³ joeng⁴
    • เยล: taai yèuhng
    • พินอินกวางตุ้ง: taai³ joeng⁴
    • Guangdong Romanization: tai³ yêng⁴
    • IPA ^{(คำอธิบาย)}: /tʰäːi̯³³ jœ̽ːŋ²¹/
• กั้น
  • (Nanchang)
    • วิกิพจนานุกรม: tai³ iong
    • IPA ^{(คำอธิบาย)}: /tʰai²¹³⁻²¹ iɔŋ¹/
• แคะ
  • (Northern Sixian, incl. Miaoli)
    • Pha̍k-fa-sṳ: thai-yòng
    • Hakka Romanization System: tai iongˇ
    • Hagfa Pinyim: tai⁴ yong²
    • Sinological IPA: /tʰai̯⁵⁵ i̯oŋ¹¹/
  • (Southern Sixian, incl. Meinong)
    • Pha̍k-fa-sṳ: thai-yòng
    • Hakka Romanization System: tai (r)iongˇ
    • Hagfa Pinyim: tai⁴ yong²
    • Sinological IPA: /tʰai̯⁵⁵ (j)i̯oŋ¹¹/
• จิ้น
  • (ไท่หยวน)⁺
    • วิกิพจนานุกรม: tai³ ion^1-2
    • สัทอักษรสากล (old-style): /tʰxai⁴⁵ iɒ̃¹¹⁻⁵³/
• หมิ่นเหนือ
  • (Jian'ou)
    • Kienning Colloquial Romanized: tuo̿i-iô̤ng
    • IPA ^{(คำอธิบาย)}: /tʰuɛ³³ iɔŋ³³/
• หมิ่นตะวันออก
  • (Fuzhou)
    • ปั้งอั๋วเส: tái-iòng
    • IPA ^{(คำอธิบาย)}: /tʰai²¹³⁻⁵⁵ yoŋ⁵³/
• หมิ่นใต้
  • (ฮกเกี้ยน: เซี่ยเหมิน, เฉวียนโจว, ไต้หวันทั่วไป)
    • เปะอั่วจี: thài-iông
    • Tâi-lô: thài-iông
    • Phofsit Daibuun: tae'ioong
    • IPA (เกาสฺยง): /tʰai²¹⁻⁴¹ iɔŋ²³/
    • IPA (เฉวียนโจว): /tʰai⁴¹⁻⁵⁵⁴ iɔŋ²⁴/
    • IPA (ไทเป): /tʰai¹¹⁻⁵³ iɔŋ²⁴/
    • IPA (เซี่ยเหมิน): /tʰai²¹⁻⁵³ iɔŋ²⁴/
  • (ฮกเกี้ยน: จางโจว, Yilan)
    • เปะอั่วจี: thài-iâng
    • Tâi-lô: thài-iâng
    • Phofsit Daibuun: tae'iaang
    • IPA (จางโจว): /tʰai²¹⁻⁵³ iaŋ¹³/
  • (แต้จิ๋ว)
    • เพ็งอิม: tai³ iang⁵
    • เหมือนเปะอั่วจี: thài iâng
    • สัทอักษรสากล ^{(คำอธิบาย)}: /tʰai²¹³⁻⁵⁵ iaŋ⁵⁵/
• อู๋
  • (เซี่ยงไฮ้)
    • วิกิพจนานุกรม: tha hhian (T2)
    • สัทอักษรสากล ^{(คำอธิบาย)}: /tʰa̱³³ ɦiã⁴⁴/

---

• จีนยุคกลาง: /tʰɑi^H  jɨɐŋ/

สัมผัส
อักขระ	太	陽
การออกเสียงที่	1/1	1/1
ต้นพยางค์ (聲)	透 (6)	以 (36)
ท้ายพยางค์ (韻)	泰 (25)	陽 (105)
วรรณยุกต์ (調)	ตกลง (H)	คงระดับ (Ø)
พยางค์เปิด/ปิด (開合)	เปิด	เปิด
ส่วน (等)	I	III
ฝ่านเชี่ย	他蓋切	與章切
การบูรณะ
เจิ้งจาง ซ่างฟาง	/tʰɑiH/	/jɨɐŋ/
พาน อู้ยฺหวิน	/tʰɑiH/	/jiɐŋ/
ซ่าว หรงเฟิน	/tʰɑiH/	/iɑŋ/
เอดวิน พุลลีย์แบลงก์	/tʰajH/	/jɨaŋ/
หลี่ หรง	/tʰɑiH/	/iaŋ/
หวาง ลี่	/tʰɑiH/	/jĭaŋ/
เบอร์นาร์ด คาร์ลเกรน	/tʰɑiH/	/i̯aŋ/
แปลงเป็นจีนกลาง ที่คาดหมาย	tài	yáng

• จีนเก่า

  (แบกซ์เตอร์–ซาการ์): /*l̥ˤa[t]-s  laŋ/

  (เจิ้งจาง): /*tʰaːds  laŋ/

ระบบแบกซ์เตอร์–ซาการ์ 1.1 (2014)
อักขระ	太	陽
การออกเสียงที่	1/1	1/1
ปักกิ่งใหม่ (พินอิน)	tài	yáng
จีนยุคกลาง	‹ thajH ›	‹ yang ›
จีนเก่า	/*l̥ˁa[t]-s/	/*laŋ/
อังกฤษ	great	bright
Notes for Old Chinese notations in the Baxter–Sagart system: * Parentheses "()" indicate uncertain presence; * Square brackets "[]" indicate uncertain identity, e.g. *[t] as coda may in fact be *-t or *-p; * Angle brackets "<>" indicate infix; * Hyphen "-" indicates morpheme boundary; * Period "." indicates syllable boundary.

ระบบเจิ้งจาง (2003)
อักขระ	太	陽
การออกเสียงที่	1/1	1/1
หมายเลข	1937	14590
ส่วนประกอบ สัทศาสตร์	大	昜
กลุ่มสัมผัส	祭	陽
กลุ่มย่อยสัมผัส	1	0
สัมผัสจีนยุคกลาง ที่สอดคล้อง	泰	陽
จีนเก่า	/*tʰaːds/	/*laŋ/

คำนาม

太陽

1. ดวงอาทิตย์
2. แดด

คำพ้องความ

• (sun): (literary) 遠景／远景

ลูกคำ

คำประสมที่เกิดจาก 太陽

• 出太陽／出太阳
• 十二點望太陽／十二点望太阳
• 太陽佛／太阳佛
• 太陽傘／太阳伞
• 太陽光譜／太阳光谱
• 太陽地／太阳地
• 太陽島／太阳岛
• 太陽帽／太阳帽
• 太陽年／太阳年
• 太陽床／太阳床
• 太陽旗／太阳旗
• 太陽日／太阳日
• 太陽時／太阳时
• 太陽曆／太阳历
• 太陽河／太阳河
• 太陽燈／太阳灯
• 太陽爐／太阳炉
• 太陽病／太阳病
• 太陽眼鏡／太阳眼镜
• 太陽神／太阳神
• 太陽穴／太阳穴
• 太陽章／太阳章 (“The Sun, the ninety-first sura of the Qur'an”)
• 太陽節／太阳节

• 太陽糕／太阳糕
• 太陽系／太阳系
• 太陽能／太阳能
• 太陽能房／太阳能房
• 太陽能電池／太阳能电池
• 太陽膏／太阳膏
• 太陽花／太阳花
• 太陽輻射／太阳辐射
• 太陽邊／太阳边
• 太陽鏡／太阳镜
• 太陽閃焰／太阳闪焰
• 太陽雨／太阳雨
• 太陽電池／太阳电池
• 太陽電波／太阳电波
• 太陽風／太阳风
• 太陽餅／太阳饼
• 太陽鳥／太阳鸟
• 太陽麻／太阳麻
• 太陽黑子／太阳黑子
• 山高遮不住太陽／山高遮不住太阳
• 心高遮了太陽／心高遮了太阳
• 曬太陽／晒太阳

คำสืบทอด

ซีโน-เซนิก (太陽):

• ญี่ปุ่น: 太陽 (たいよう) (taiyō)
• เกาหลี: 태양 (太陽, taeyang)
• เวียดนาม: thái dương (太陽)

ภาษาญี่ปุ่น

คันจิในศัพท์นี้
太	陽
たい ระดับ: 2	よう ระดับ: 3
อนโยะมิ

รากศัพท์

จากภาษาจีนยุคกลาง

คำนาม

太陽 (ทะอิโย) (ฮิระงะนะ たいよう, โรมะจิ taiyō, ฮิระงะนะโบราณ たいやう)

1. ดวงอาทิตย์

คำพ้องความ

• 日 (ひ) (hi, “ดวงอาทิตย์, กลางวัน, วัน”)

ลูกคำ

• 太陽光
• 太陽系
• 太陽電池

อ้างอิง

• 2002, Ineko Kondō; Fumi Takano; Mary E Althaus; et. al., Shogakukan Progressive Japanese-English Dictionary, Third Edition, Tokyo: Shōgakukan, →ISBN